Özellikle YDT Koçluk sürecinde karşılaştığımız bir konu var: “Deadline Etkisi”. Sınav yaklaştıkça kimi adayım daha çok motive olurken, kimi de motivasyon anlamında gerileyebilir. Sen hangisisin sevgili adayım?
Bu motivasyon dalgalanmalarının nedenleri var elbette, ama biz bugün “zamansal motivasyon teorisi” ekseninde bu konuyu ele alacağız. Böylece başta YDT Koçluk öğrencilerim olmak üzere, YDS ve YÖKDİL adaylarım için de bu motivasyon dalgalanmasını anlamlandırarak yönetmeyi hedefliyorum.
Birçok aday için YDS, YÖKDİL, YDT hazırlığı maraton gibi görünse de, yakından baktığımızda bu süreç aslında bir “zaman psikolojisi” meselesidir. Sınav tarihi yaklaştıkça artan kaygı, kimi zaman motivasyonu patlatırken kimi zaman da adayları panik moduna sokar. Peki sınav yaklaşırken motivasyon neden değişir? Ve bu değişimi lehimize nasıl çevirebiliriz?
Burada devreye Temporal Motivation Theory (Zamansal Motivasyon Teorisi) giriyor. Bu teoriye göre motivasyon, dört ana faktörün etkileşiminden doğar: beklenti, değer, dürtü ve zaman. Özellikle “son tarih” (deadline) etkisi, zaman faktörünün motivasyon üzerindeki belirleyici rolünü vurgular (Steel & König, 2006).
Zaman Azaldıkça Artan Motivasyon: Ama Neye Göre?
YDT Koçluk öğrencilerime her zaman söylediğim bir konu var. YDS, YÖKDİL, YDT için zaman yönetimi sadece saatleri iyi kullanmak değildir. Aynı zamanda motivasyon kaynaklarını doğru zamanlarda harekete geçirmek demektir. Sınava 6 ay kala disiplinli bir program kurmak önemlidir ama sınava 6 hafta kala işler tamamen değişir.
Temporal Motivation Theory’ye göre zaman azaldıkça kişi daha hızlı harekete geçer çünkü “değer” artık ertelenemez hale gelir. Bu yüzden pek çok öğrenci, sınava 1 ay kala aniden gaza gelir. Ancak burada kritik olan nokta vardır. Öğrenci bu enerjiyi kontrollü ve sürdürülebilir şekilde kullanmalıdır.
YÖKDİL Motivasyonunu Doğru Yönetmek İçin 3 Strateji
- Zaman Tabanlı Hedeflendirme:
“Mayıs ayında 1000 kelime bitmiş olacak” gibi zaman sınırlı hedefler, beyne aciliyet sinyali gönderir. Bu da erteleme davranışını azaltır. - Geri Sayım Takvimi Kullan:
Gün sayısı açıkça azaldıkça, özellikle “deadline etkisi” ile birlikte dopamin sistemini tetikler. Geri sayım, kısa vadeli motivasyonu doğal biçimde artırır. - Sınav Simülasyonlarıyla Zamanla Dost Ol:
Sınava yaklaştıkça haftalık denemeler hem YDS, YÖKDİL, YDT zaman yönetimini geliştirir hem de öğrencinin sınav stresini önceden deneyimlemesini sağlar. Bu da motivasyonun yerini paniğe bırakmamasını sağlar.
Motivasyon Düşüşü Korkulacak Bir Şey Mi?
Hayır. Motivasyonun dönemsel olarak düşmesi çok normaldir. Sınav yaklaştıkça belirsizlik ve kaygı artar. Bu da özellikle YDS, YÖKDİL, YDT motivasyonu üzerinde baskı oluşturma potansiyeli taşır. Ancak bu düşüşü, doğru bir stratejiyle tersine çevirmek mümkündür. Bu noktada YDS, YÖKDİL, YDT Koçluk ve rehberlik süreci devreye girer ve öğrencinin içsel gücünü tekrar aktive eder.
Motivasyon Evrim Geçirir, Onu Yönetin ve Besleyin
Unutma: Motivasyon sabit değil, değişkendir. Ama iyi haber şu ki; doğru yönetilirse zaman lehine çalışır. YDS, YÖKDİL, YDT gibi akademik sınavlara hazırlıkta zamanı sadece ölçmek değil, onu anlamak ve yönetmek gerekir. Deadline etkisiyle gelen motivasyon dalgasını kontrollü kullanmak, başarıya giden yolda fark yaratan en önemli stratejilerden biridir.
Kaynak:
Steel, P., & König, C. J. (2006). Integrating Theories of Motivation. The Academy of Management Review.
